Britse prestigeboekjes: hoe verzinnen ze het!

 Arnold Machin heeft wel wat teweeggebracht. Zijn permanente zegel met een profielafbeelding van koningin Elizabeth heeft de verzamelaar van het Verenigd Koninkrijk al sinds 1967 in zijn macht. Of moet ik zeggen ‘had’. Het was in elk geval een geliefd verzamelgebied omdat er al die jaren talloze nieuwe waarden (ook de overgang naar het decimale stelsel), kleuren, gom- en tandingsvarianten en innovaties verschenen. Er bestaat veel literatuur over en meerdere gespecialiseerde verenigingen houden zich ermee bezig.

De Britse Post ging er altijd gretig in mee.

De boekjes zijn daarbij niet onbelangrijk. Vele honderden hebben er intussen het licht gezien. En identificatie van een willekeurig boekje met bijvoorbeeld tien eersteklas zegels is door de vele iets gewijzigde herdrukken vaak geen sinecure.

Maar dan de prestigeboekjes. Het is ongelooflijk hoe men de inhoud van zo’n boekje bedenken kan. Het is vaak een samenraapsel van gelegenheidszegels en permanente zegels in niet eerder verschenen combinaties. Je zou verwachten dat men daar in 2020 wel een beetje van terug zou komen. Nee, verre van dat. In weerwil van het impopulair worden van dit verzamelgebied, gaat men er onverdroten mee verder. Het dwingt verzamelaars van  combinaties tot aanschaf van soms wel tien exemplaren! Maar dat het aantal van dit soort verzamelaars in rap tempo afneemt, zal niemand verbazen.

Neem nou het in februari verschenen boekje ‘Visions of the Universe’. Een interessant thema, dat wel. En ook toepasselijk bij de 200^ste verjaardag van de ‘Royal Astronomical Society’.

Met de kaft van het boekje is niks mis: een mooie foto van een totale zonsverduistering, waarbij de maan het licht tegenhoudt. Een astronomisch fenomeen waarbij de lichtkrans om de zon fraai zichtbaar is.

De tekst in het boekje is van de journalist Dr Stuart Clark. Hij schrijft op een aantal tussenblaadjes over de geschiedenis van het astronomisch genootschap, over de belangrijke ontdekkingen gedurende die 200 jaar, de ontwikkeling van de astronomische wetenschap en de geofysica, en recente ruimtereizen.

Allemaal prima! Maar dan de vier zegelvelletjes in het boekje. Daarin bevindt zich de acht waarden tellende serie in niet elders verkrijgbare samenstelling plus een hele mikmak permanente zegels (machins en andere). Geen enkel ander land is zo aan het knutselen met zijn producten. We nemen de vier zegelvelletjes eens onder de loep.

Hierboven velletje 1 en 3 met de complete serie van acht zegels. De waarden zijn op beide velletjes gelijk: éénmaal 1st, 2nd, £1.55 en £1.60. Mooi, zo is de serie tenslotte ook. Alleen de serie bestaat uit losse zegels en velletjes; hier hebben ze een eigen samenhang.

Dan velletje 2. Hieronder links. De zonsverduistering als vignet in het midden, omringd door 4 eersteklas countryzegels, plus tweemaal 5p en 10p, type machin. Een nogal gezochte en in de praktijk onbruikbare samenstelling.

Velletje 4 geeft als vignet het logo van het Genootschap en acht machins: tweemaal 1p, viermaal 2p en tweemaal € 1.35. Voor de kenners zijn de kleurnuances weer nieuw. De lage waarden zijn volkomen nutteloos.

Dat mag de pret niet drukken want het is duidelijk dat de prestigeboekjes – net als in Nederland trouwens – alleen voor verzamelaars vervaardigd worden. Daar komt ook hier nog bij dat de totale inhoud van bovenstaand boekje op £ 14.82 komt, terwijl de verkoopprijs £ 16.10 is. De ‘winst’ is al 100% (ze worden immers niet voor frankering gebruikt), maar men schroomt niet er nog eens £ 1.28 extra voor te laten betalen.

Over alle bijproducten (velletjes, fdc, presentatie pakket, fdc met munt, idem in zilver, souvenirblaadje en postkaarten) zullen we het maar niet hebben. Voor het op 17 maart te verschijnen prestigeboekje kan ik vrijwel zeker eenzelfde verhaal maken.