O kerstnacht, schoner dan de dagen… Met deze beroemde regel uit een rei van Vondels ‘Gijsbrecht van Aemstel’ leid ik deze actualiteit in. Past er ook wel aardig bij, omdat de kerstmaand intussen begonnen is. En waar Vondel het tragische lot van de onschuldige kinderen bezingt, bevinden ook wij ons in een voor velen onzekere en verdrietige periode. Gelukkig blijven de kerstpostzegels positief. Hieronder bespreek ik enkele kortgeleden verschenen boekjes met kerstzegels.

Slovenië

Na de Tweede Wereldoorlog werd het christelijke kerstfeest in rap tempo van de feestdagenkalender verwijderd. Pas eind tachtiger jaren keerde de traditie, ondanks tegenstand in de andere Joegoslavische republieken, weer geleidelijk terug. En tegenwoordig leeft het volop: als religieuze uiting of gewoon als volkstraditie.

Slovenië komt al jarenlang steeds met vier boekjes. Twee met postzegels voor kerstwensen en twee voor nieuwjaar. Alle boekjes bevatten twaalf zegels. De kerstboekjes met een kerstgroepje en de drie koningen. Die van nieuwjaar met vuurwerk en goede wensen. Letteraanduidingen geven de tariefsoort aan: A (€ 0.62), B (€ 0.79), C (€ 1.33).

Groenland

Bijzonder zijn de door Maria Bach Kreutmann ontworpen twee kerszegels (17.00 kr en 19.00 kr). Onlosmakelijk met kerst verbonden is voor haar de oranjekleurige kerstster, die de koude wintertijd warmte en kleur geeft. Ze combineert deze met een vrouw voorzien van Groenlandse gezichtsversieringen, een soort tattoos.

De tweede zegel is eveneens traditioneel: de kerstman en een slee vol kerstcadeautjes. De twee afbeeldingen zijn ook verwerkt in de kaft van een boekje met zes van beide zegels.
De zegels èn het boekje verschenen op 9 november. Prijs van het boekje 216.00 Deense kronen.

Griekenland

In Griekenland is het de gewoonte dat kinderen langs de deuren gaan en de bewoners trakteren op kerstliedjes. Soms traditioneel gekleed en met muziekinstrumenten of andere attributen, passend bij de liedjes. Op 4 november zien we dit op twee postzegels. Deze zijn verkrijgbaar in vellen van 25 stuks, in velletjes met één van elk en in boekjes van 10.

De kaftjes bevatten dezelfde tekening als de zegels: kinderstel met trompet en triangel (waarde van de zegels € 1.00, voor post naar het buitenland), en tweetal met zeilbootje en trom (waarde € 0.90, voor binnenlandse post). De oplage ervan is niet al te groot: 15.000 (boekje van € 9.00) en 5.000 (boekje van € 10.00).

Duitsland

Op 2 november kwam de Duitse post met een kerstzegel met een religieus motief. Men koos voor een olieverfschilderij van Johan Michael Hertz (1725-1790) met als titel ‘Aankondiging van de engel met een lelie, met op de achtergrond twee cherubijntjes’. Het betreft de engel Gabriël die Maria laat weten dat ze de zoon van God ter wereld gaat brengen. De lelie verbeeldt de maagdelijkheid. De tekst op de zegel slaat op het kerstverhaal, waarin een engel aan de herders vertelt dat Jezus Christus geboren is en dat ze niet moeten vrezen. De Duitse post noemt zowel velletjes als boekjes ‘Markenset’. Maar dit is echt een boekje met tien van deze 80+40 centzegels. De toeslag van € 4.00 per boekje is bestemd voor allerlei sociale projecten. Naast deze toeslagzegel verschenen er ook nog ‘gewone’ kerstzegels. Maar niet in boekjes.

Verdere kerstboekjes zijn ook bekend van Australië, Canada, Frankrijk, Ierland, Kroatië, Nieuw-Zeeland, Noorwegen, Slowakije, Verenigde Staten, Verenigd Koninkrijk en Zweden.